Kiedy mówimy o Celtach, większość osób myśli o Irlandii, Szkocji czy Bretanii, czyli terenach najbardziej kojarzonych z kulturą celtycką. Tymczasem około IV-III wieku p.n.e. tereny dzisiejszej południowej Polski – Śląsk, Małopolska, Jura, Pogórze i niektóre rejony Beskidów – były częścią szerokiej strefy wpływów Celtów. Napływ przybyszy nie miał charakteru militarnego, lecz gospodarczy. Wprawdzie nie założyli … Czytaj dalej Celtowie na południu Polski
Tag: Beskidy
Zbójnickie skarby w Beskidach
Beskidy i Podbeskidzie pełne są historii o zbójnickich skarbach. To element lokalnego folkloru, w którym realne postacie dawnych rozbójników splatają się z magią, wierzeniami i ludową wyobraźnią. Choć trudno dziś potwierdzić, że w górach naprawdę spoczywają skrzynie pełne złota, opowieści o nich stały się nieodłączną częścią kultury i pamięci regionu. Dla dawnych górali zbójnik nie … Czytaj dalej Zbójnickie skarby w Beskidach
UFO w Beskidach – pogłoski, legendy i współczesne opowieści
Beskidy, kojarzone przede wszystkim z pięknymi szlakami, pasterską tradycją i legendami o duchach gór, mają też swoją mniej oczywistą stronę – pogłoski o spotkaniach z niezidentyfikowanymi obiektami latającymi. Choć brak twardych dowodów na wizyty gości z kosmosu, w lokalnych relacjach i opowieściach odnajdziemy echa niezwykłych zdarzeń. 1. Skrzyczne – górski „pas startowy” Najwyższy szczyt Beskidu … Czytaj dalej UFO w Beskidach – pogłoski, legendy i współczesne opowieści
Gliniane naczynia Beskidów
Garncarstwo należy do najstarszych rzemiosł świata – w Polsce naczynia gliniane pojawiły się około 5400 lat p.n.e. Zanim nastały żelazne garnki i szkło, ludzie czerpali z tego, co dawała im ziemia, a glina była prawdziwym darem natury. Archeologiczne badania pokazują, że już w epoce brązu i wczesnej epoce żelaza mieszkańcy Beskidów oraz Podbeskidzia wytwarzali własną … Czytaj dalej Gliniane naczynia Beskidów
Beskidzcy zbójnicy
W Beskidach rzeczywiście działały grupy zbójników. Byli to głównie miejscowi chłopi, którzy zbiegli od swego pana, czasem żołnierze-dezerterzy lub po prostu ludzie uciekający przed prawem. Najsłynniejszy zbójnik – Janosik, działał na Słowacji, ale legendy o nim sięgają także polskich gór. Na Podbeskidziu pamięta się również o zbójnikach związanych bezpośrednio z Żywiecczyzną i Śląskiem Cieszyńskim. Poszczególne … Czytaj dalej Beskidzcy zbójnicy
Baca – czarownik z gór
Baca to najważniejsza osoba w kulturze pasterskiej, odpowiedzialna za bacowanie (np. wypas owiec czy wykonywanie serów), a także za nadzorowanie pracy młodszych pasterzy, zwanych juhasami. W tradycji ludowej baca – czyli główny pasterz w szałasie – był nie tylko „szefem” juhasów i opiekunem owiec. Wokół jego osoby narosło wiele wierzeń, łączących go z magią, czarami … Czytaj dalej Baca – czarownik z gór
Beskidzkie grodziska
Grodziska były miejscami zarówno codziennego życia, jak również ważnymi centrami handlowymi i kultowymi. To właśnie w ich obrębie koncentrowało się życie wspólnoty. Mieszkańcy grodzisk zajmowali się rolnictwem, rzemiosłem i handlem, a dzięki położeniu na skrzyżowaniu dawnych szlaków mogli utrzymywać kontakty z odległymi krainami. Na terenie grodzisk natrafia się zarówno na przedmioty życia codziennego (ceramika, narzędzia), … Czytaj dalej Beskidzkie grodziska
Ślady Słowian w Beskidach i na Podbeskidziu
Beskidy i Podbeskidzie, obszary dziś kojarzone z malowniczymi krajobrazami oraz turystyką, kryją w sobie także niezwykle bogatą historię. Jednym z jej istotnych wątków są ślady obecności dawnych Słowian, którzy już od wczesnego średniowiecza zamieszkiwali te tereny. O obecności słowiańskich wspólnot świadczą m.in. pozostałości grodzisk obronnych, kurhanów czy osad, które można odnaleźć w wielu punktach Podbeskidzia. … Czytaj dalej Ślady Słowian w Beskidach i na Podbeskidziu
Beskidzkie wierzenia o duchach i istotach gór
Wierzenia o duchach i istotach gór są mocno zakorzenione w starych tradycjach słowiańskich. Zachowane do dzisiaj opowieści zawierają już jednak sporo elementów chrześcijaństwa oraz lokalnych legend pasterskich. Wiele z nich dotyczy istot strzegących przyrody, pogody i ludzkich losów w górach. 1. Duchy opiekuńcze gór Beskidnicy – duchy dawnych zbójników, którzy po śmierci zostali w górach. … Czytaj dalej Beskidzkie wierzenia o duchach i istotach gór
Słowiańskie tradycje w Beskidach
1. Obrzędy doroczne i święta związane z naturą Kolędowanie / Herody – dawne święto przesilenia zimowego i noworocznych życzeń urodzaju (przebierańcy, śpiewy, zabawy). Praktykowane nadal w niektórych miejscowościach regionu Beskidów. Topienie Marzanny – symbol śmierci zimy i odrodzenia przyrody; kult bogini Marzanny (nie do końca wiadomo czy taka istniała). Początkiem wiosny kukłę ze słomy ubraną … Czytaj dalej Słowiańskie tradycje w Beskidach

